Woda wodociągowa – dlaczego warto poprawić jej jakość?
Autor: Edyta Siedlecki, KLARSAN Inżyniera Uzdatniania Wody, publikacja: 2023-09-11
Jakość wody wodociągowej powinna być zgodna z aktualnie obowiązującymi normami. Precyzyjnie określa je Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Choć zakłady wodociągowe bardzo sumiennie podchodzą do rządowych wytycznych, uzdatnianie wody na własną rękę ma mimo wszystko sens. Zanim bowiem woda z sieci trafi do Twojego kranu, pokonuje często wiele kilometrów przez instalacje o nieznanym, często kiepskim, stanie technicznym. W efekcie może dojść do powtórnego skażenia wody. Łatwo przewidzieć, co z tego wynika.
Problemy związane z wodą wodociągową
Szacuje się, że przeciętny Polak zużywa dziennie około 120-160 litrów wody do celów spożywczo-bytowych. Niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę z tego, co tak naprawdę może się znajdować w wodzie wodociągowej. W zależności od regionu, czy stanu instalacji wodociągowej, woda może nie do końca spełniać oczekiwania użytkowników, a nierzadko powoduje też różne utrudnienia. Substancje pojawiające się w wodzie mogą bowiem zmieniać jej właściwości organoleptyczne, a także powodować problemy związane ze stanem technicznym instalacji oraz awarie sprzętów AGD i, co za tym idzie, większe wydatki.
W wodzie wodociągowej mogą się znajdować, między innymi:
- zanieczyszczenia mechaniczne
- wysoki stopień twardości wody
- chlor i jego pochodne
Zanieczyszczenia mechaniczne w wodzie
Wbrew pozorom, zanieczyszczenia mechaniczne nie są tylko problemem osób korzystających z ujęć głębinowych. Te, które można spotkać w wodzie wodociągowej, występują zazwyczaj w postaci zawiesin lub cząsteczek koloidalnych, przy czym często pojawia się piasek, żwir, iły, rdza, muły, a nawet fragmenty gleby. Wszystko to powoduje zmianę wyglądu wody i wzrost jej mętności. To spory problem, szczególnie gdy używamy jej do celów spożywczych. Niekorzystny wygląd wody jest bowiem tylko wierzchołkiem góry lodowej.
W wyniku obecności zanieczyszczeń mechanicznych w wodzie może dochodzić do zatykania perlatorów, baterii kranowych oraz awarii w najbardziej newralgicznych miejscach przepływu. Skąd zatem w wodzie wodociągowej biorą się zanieczyszczenia mechaniczne? Zazwyczaj jest to zły stan wewnętrznych ścianek rur, z których odrywają się kawałki osadów, albo fragmenty zardzewiałej stali. Jest to szczególnie odczuwalne w sytuacji, gdy woda biegnie do punktu poboru przez liczne odgałęzienia.
Wysoki stopień twardości wody
Twardość wody to parametr wynikający z obecności kationów wapnia i magnezu, niekiedy również jonów innych pierwiastków. Im wyższe stężenie powyższych metali, tym stopień twardości wody jest większy. Na ogólną twardość wody składa się twardość węglanowa i niewęglanowa.
Ta pierwsza zwana jest również nietrwałą bądź przemijającą, co wynika z jej cech charakterystycznych. W większości jest spowodowana przez węglany i wodorowęglany wapnia oraz magnezu. Twardość węglanową można łatwo usunąć z wody, między innymi przy pomocy obróbki termicznej. Pierwiastki odpowiedzialne za twardość przemijającą wytrącają się z wody w postaci osadu, który można zauważyć choćby na dnie czajnika, według następującej reakcji: Ca2+ + 2HCO−3 ⇌ CaCO3 + H2O + CO2↑
Twardość niewęglanowa zwana trwałą jest znacznie trudniejsza do usunięcia. Jest ona wynikiem obecności w wodzie chlorków, siarczanów i azotanów wapnia oraz magnezu. Związki te pozostają w wodzie nawet po jej przegotowaniu.
Twarda woda w instalacji przekłada się na wiele problemów obniżających komfort funkcjonowania w gospodarstwach domowych, a także w zakładach przemysłowych. Powoduje między innymi wysokie napięcie powierzchniowe, a tym samym problemy ze zwilżaniem powierzchni. W takiej wodzie znacznie trudniej rozprowadzić środki czystości, przez co sprzątanie staje się mało efektywne i generuje większe koszty związane z nadmiernym użyciem detergentów. Sporym problemem jest także kamień kotłowy. Osad ten tworzą węglan wapnia (CaCO3) i magnezu (MgCO3). Jeśli stopień twardości wody jest bardzo wysoki, wówczas osad może się pojawić na ściankach kotłów grzewczych, bojlerów, czajników, zbiorników oraz elementach mających styczność z wodą, co powoduje spore straty energii cieplnej. Dość powszechne są również problemy z niską wydajnością instalacji, zmniejszeniem lub niestabilnością przepływu.
Chlor i jego pochodne w wodzie
Choć nieprzyjemny zapach chloru kojarzy się zazwyczaj z pobytem na basenie, również kranówka może wydzielać ten nieprzyjemny aromat. W wodzie wodociągowej, przyczyną obecności chloru jest zazwyczaj dezynfekcja. Zakłady wodociągowe stosują bowiem chlorowanie instalacji jako jeden z najskuteczniejszych i najbardziej ekonomicznych sposobów na pozbycie się mikroorganizmów. Chlor może jednocześnie wchodzić w reakcje z innymi związkami obecnymi w wodzie, przez co staje się jeszcze bardziej wyczuwalny, nawet przy niewielkich stężeniach.
Zgodnie z normami, w wodzie przeznaczonej do celów spożywczych i użytkowych nie powinno znajdować się więcej chloru niż 0,3 mg/l. Zbyt duże stężenie tego pierwiastka i jego pochodnych może natomiast powodować zmiany właściwości organoleptycznych wody, a co za tym idzie zaburzenia smaku i zapachu dań oraz napojów przygotowywanych na bazie takiej wody. Częstym problemem są również podrażnienia skóry i nasilenie stanów alergicznych.
Jak uzdatniać wodę w domu?
Ze względu na ilość oraz różnorodność dostępnych rozwiązań, uzdatnianie wody wodociągowej na potrzeby socjalno-bytowe może być naprawdę skuteczne. W zależności od parametrów surowej wody, polecane są przede wszystkim narurowe filtry mechaniczne oraz filtry kuchenne. Woda przepływająca przez filtr mechaniczny, trafia na wkład filtracyjny, na którym jest oczyszczana, a następnie pod wpływem ciśnienia płynie dalej w głąb instalacji, aż do punktu poboru. Filtry kuchenne to z kolei szeroka gama urządzeń bazujących na procesach ultrafiltracji, nanofiltracji, albo odwróconej osmozy. Wszystkie systemy łączy możliwość dostarczania wody spożywczej o właściwościach dopasowanych do indywidualnych potrzeb użytkownika. Decydując się na montaż filtra kuchennego, można skutecznie poprawić właściwości organoleptyczne wody, zredukować stężenie chloru, toksycznych związków organicznych, a nawet wysoki stopień twardości wody. Niektóre filtry kuchenne wzbogacają także wodę w dodatkowe składniki, takie jak wolny wodór, magnez.
Wśród dostępnych rozwiązań, przeznaczonych do uzdatniania wody wodociągowej, olbrzymią popularnością cieszą się także zmiękczacze wody (np. Ecoperla Softower), dostępne również w wersji z węglem aktywnym (np. Ecoperla Hero), a także kolumny węglowe (np. Ecoperla Carbotower) często wybierane właśnie w zestawach ze zmiękczaczami. Poszczególne systemy, dobrane zgodnie z zapotrzebowaniem, skutecznie usuwają z wody zanieczyszczenia mechaniczne oraz fizykochemiczne.
Profesjonalne systemy do uzdatniania wody wodociągowej przeznaczonej do celów spożywczo-bytowych
Decydując się na montaż systemu uzdatniania wody wodociągowej w swoim domu, warto skorzystać z profesjonalnej porady branżowego specjalisty. Na podstawie aktualnej analizy fizykochemicznej surowej wody, fachowiec dobierze odpowiednie rozwiązania dopasowane do indywidualnych potrzeb danego gospodarstwa domowego. To najprostsza droga, aby cieszyć się czystą i smaczną wodą bezpośrednio z kranu!